Losy indywidualne

Konstanty Ildefons Gałczyński urodził się w Warszawie 23 stycznia 1905 r. Jego ojciec, Konstanty Gałczyński, był technikiem kolejowym, matka (z domu Łopuszyńska) była córką właściciela restauracji. Konstanty miał brata Zenona, młodszego o jedenaście miesięcy, który zmarł w 1921 r.

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 r., rodzina Gałczyńskich została ewakuowana z Warszawy do Moskwy i tam, około roku 1915 Konstanty I. Gałczyński zaczął pisać swoje pierwsze wiersze (nie zachowały się). W 1916 r. rozpoczął naukę w Szkole Komitetu Polskiego założonej w Moskwie. W 1918 r. rodzina Gałczyńskich powróciła do Warszawy i tam Konstanty kontynuował naukę w gimnazjum Giżyckiego. Pierwszy wiersz początkującego poety wydrukowano bezpośrednio przed maturą autora w 1923 r., w czasopiśmie „Rzeczpospolita”. Po maturze K. I. Gałczyński rozpoczął na Uniwersytecie Warszawskim studia z zakresu filologii angielskiej i jednocześnie filologii klasycznej, żadnego jednak z tych kierunków nie ukończył. Jesienią powołano go do jednorazowej służby wojskowej w szkole podchorążych, skąd został karnie wydalony i przeniesiony do Berezy Kartuskiej jako żołnierz. Służbę wojskową odbywał przez dwa lata, do połowy 1928 r. Po jej zakończeniu rozpoczął bardziej świadomą i zorganizowaną działalność artystyczną. Przyłączył się do grupy poetyckiej Kwadryga. 

W 1931 r. K. I. Gałczyński wyjechał jako referent kulturalny na placówkę konsularną do Berlina. Z utworów lirycznych powstał wówczas Bal u Salomona. Natomiast dwie powieści z okresu berlińskiego: Trzej królowie i Książka o mojej żonie, oraz sztuka Muzeum Williamsa zaginęły. W czasie pobytu w Berlinie K. I. Gałczyński studiował język niemiecki i łacinę. Jednak obowiązki urzędnicze nie odpowiadały mu. Po samowolnym urlopie złożył podanie o zwolnienie i 14 kwietnia 1933 r. wrócił do Warszawy. Nie na długo, w roku 1934 wyjechał do Wilna. Rozpoczął tam okres intensywnej pracy: Gałczyński nawiązał współpracę z radiem, drukował swoje wiersze w prasie wileńskiej. Jego twórczość z tego czasu dowodzi, iż poeta nie pozostał nieczuły na wileńsko-romantyczną tradycję literacką. Ustabilizował swe życie osobiste żeniąc się w 1930 r. z Natalią Awałow. W 1936 r. przyszła na świat córka poety, Kira. Gałczyńscy przenieśli się do Warszawy. Rok ten zapoczątkował ścisłą współpracę poety z „Prosto z Mostu” i otworzył jednocześnie nowy etap jego artystycznej biografii. Przed wybuchem wojny, w roku 1939, powstał jeszcze jeden ważny cykl liryczny: Noctes Aninenses.

24 sierpnia 1939 r. K. I. Gałczyński został zmobilizowany, 17 września dostał się do niewoli radzieckiej, z której przekazano go do niemieckiej, do Stalagu IV B Mühlberg (nr jeniecki 5700/IV B). Powstają wówczas pierwsze wiersze wojenne: Pieśń o żołnierzach z Westerplatte i Sen żołnierza. Wraz z innymi polskimi osadzonymi odmówił podpisania zrzeczenia się statusu jeńca. Skierowano go do oddziału roboczego w rolnictwie. W 1941 r. został przeniesiony do Stalagu XI A Altengrabow pod Magdeburgiem. W czasie pobytu w niewoli napisał trzy wiersze, które jeszcze w odpisach zyskały sobie natychmiast wielką popularność: List jeńca, Srebrną akację i Dziką różę. W Altengrabow poeta przebywał do końca wojny. Kiedy jesienią 1944 r. przybyli do obozu jeńcy-powstańcy warszawscy, K. I. Gałczyński napisał znany wiersz pt. Pieśń o fladze. Został karnie wysłany do fabryki broni, gdzie w kwietniu 1945 r. został wyzwolony przez wojska amerykańskie.

Po zakończeniu wojny K. I. Gałczyński podróżował: przez Brukselę, Holandię, Paryż. Do Polski dotarła pogłoska, że poeta nie żyje. Ostatecznie poeta wrócił 22 marca 1946 r. statkiem „Ragne” z repatriantami. Zamieszkał w Krakowie. W 1947 r. Gałczyński rozpoczął cykl wyjazdów autorskich. Wyjechał między innymi do Szczecina i zgodził się na propozycję zamieszkania w tym mieście. Gałczyńscy przenieśli się do Szczecina w maju 1948 r. 3 czerwca po zawale serca poeta został przewieziony do Warszawy. Tam otrzymał mieszkanie przy alei Róż 6. Na lato wyjechał do leśniczówki Pranie nad Jeziorem Nidzkim, gdzie powstały wybitniejsze utwory jego ostatnich lat życia.

W marcu 1952 r. powtórzył się zawał serca. 6 grudnia 1953 r. K. I. Gałczyński zmarł. Pogrzeb odbył się na cmentarzu wojskowym na Powązkach.

Córka Kira Gałczyńska przybliżyła jeniecki okres jego życia w publikacji Konstanty Ildefons Gałczyński – Kriegsgefangener 5700 (Opole 1993).