Aktualności

Róża Bednorz (1920) pochodziła z Górnego Śląska, z polskiej rodziny Wróblów. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Początkowo pracowała na Śląsku (organizowała m.in. pomoc dla jeńców wojennych), a od 1943 r. była łączniczką Sekcji Zachodniej Delegatury RP na Kraj (ps. "Iza"). To wówczas poznała pracownika tejże Delegatury i Sekcji Zachodniej Departamentu Informacji i Prasy Okręgu Śląskiego, Zbyszko Bednorza, za którego wyszła za mąż w 1944 r. Po wojnie pracowała jako dziennikarka, a także jako redaktor działu wydawniczego w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu i współpracownik Instytutu Śląskiego w Opolu.

Jej zasługi jako pracownika naszego Muzeum były duże i to od samego początku jego istnienia, tj. od 1968 r. Najpierw zajmowała się edukacją, prowadząc cenione przez uczniów i nauczycieli lekcje oraz prelekcje muzealne. Miała duży udział w pozyskiwaniu pamiątek od byłych jeńców oraz w przygotowaniu ekspozycji, które spotykały się z uznaniem i zainteresowaniem w Polsce i Niemczech. Z sukcesem podejmowała takie tematy jak losy kobiet żołnierzy AK w niewoli niemieckiej czy pomoc polskim jeńcom wojennym. Opublikowała łącznie cztery prace zwarte oraz ok. 50 artykułów naukowych i popularnonaukowych, recenzji i innych tekstów. Wśród nich zwraca uwagę publikacja pt. Aby mogli przetrwać. Pomoc dla polskich jeńców wojennych w niewoli Wehrmachtu 1939-1945 (1989 r.), za którą otrzymała nagrodę Ministra Kultury. Od 1973 r. do 1981 r. kierowała Działem Naukowo-Badawczym, a przez krótki czas, od lutego do czerwca 1981 r., pełniła obowiązki dyrektora. W muzeum Róża Bednorz zajmowała się ponadto opracowywaniem materiałów archiwalnych związanych z tematyką jeniecką, w głównej mierze z pomocą humanitarną oraz losami kobiet-jeńców z Powstania Warszawskiego. Organizowała i współorganizowała sesje popularnonaukowe i konferencje naukowe o zasięgu krajowym i lokalnym, które związane były z szeroko pojętą problematyką II wojny światowej i odbywały się pod patronatem Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich, Instytutu Śląskiego w Opolu oraz Muzeum. Inicjowała coroczne spotkania byłych jeńców wojennych stalagów Lamsdorf oraz szereg imprez kulturalnych, w tym wieczory poezji i muzyki jenieckiej. Była jednym z projektodawców Konkursu Recytatorskiego Poezji Jenieckiej "Nie traćmy pamięci", którego XXII jubileuszowa edycja odbyła się w 2014 r. Róża Bednorz zasiadała też w Komitecie Redakcyjnym „Łambinowickiego Rocznika Muzealnego” i była redaktorem naukowym kilku jego tomów. Na emeryturę przeszła w 1981 r. Nadal jednak, aż do 1997 r. pracowała w Muzeum.

Będzie nam niewątpliwie brakowało Jej siły, ze wszech miar pozytywnego, oddziaływania na innych ludzi. Ujmowała nas niezwykłą skromnością, mądrością, powściągliwością, życzliwością i niewyczerpanymi pokładami energii.