Aktualności

30 sierpnia w opolskiej siedzibie naszego muzeum odbyło się spotkanie poświęcone sylwetce Juliena Bryana, amerykańskiego podróżnika, dokumentalisty, fotografa, filmowca i korespondenta wojennego. Poprowadził je Tomasz Stempowski, pracownik Biura Udostępniania i Archiwizacji Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie - kurator wystawy pt. Amerykanin w Warszawie. Stolica w obiektywie Juliena Bryana 1936-1974.

Spotkanie z Tomaszem Stempowskim rozpoczęła dr Violetta Rezler-Wasielewska - dyrektor muzeum. Zaprezentowała sylwetkę i dorobek naukowy prelegenta oraz wyjaśniła ideę spotkania, które zostało zorganizowane w przeddzień 74. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Główną część spotkania prowadził Tomasz Stempowski, znawca życia i twórczości Juliena Bryana, a także współautor książki oraz autor wielu artykułów jemu poświęconych. Skupił się on na prezentacji mało znanych faktów związanych z życiem oraz pracą Bryana, wyjaśniając także genezę fenomenu i wrażliwości artystycznej amerykańskiego fotografa. Sporo uwagi w swoim wystąpieniu prelegent poświęcił 14 dniom, które J. Bryan spędził w oblężonej Warszawie, a które stały się - dzięki jego zdjęciom - wstrząsającym świadectwem zbrodni, dokonanej na ludności cywilnej przez armię niemiecką realizującą cele wojny totalnej. Julien Bryan dotarł do Warszawy ostatnim pociągiem 7 września 1939 r. z zamiarem dokumentowania życia ludności w oblężonym mieście. Do 21 września fotografował codzienne życie mieszkańców w obliczu ciągłego zagrożenia i trudności, związanych z egzystencją w oblężonym mieście. Mimo, iż Stany Zjednoczone były neutralne, J.Bryan w Warszawie tę neutralność porzucił. To, co zobaczył, więzi, jakie połączyły go z Polakami, nie pozwoliły mu pozostać obojętnym. Na falach Polskiego Radia wygłosił apel do amerykańskiego prezydenta o pomoc dla walczącej Polski. Stefan Starzyński, ówczesny prezydent Warszawy kierujący obroną stolicy, ofiaro?wał J.Bryanowi samochód, tłumacza a także ochronę, by dziennikarz mógł bez prze?szkód filmować i fotografować. Prelegent podkreślił, że [...] Julien Bryan zrobił dla Polski i Polaków bardzo wiele. Zrobił tyle, ile mógł. Dzięki niemu Ameryka i Europa Zachodnia zobaczyły inne obrazy z wojny 1939 r. niż te, których dostarczała niemiecka machina propagandowa [...]. Wyjechał z Polski, zabierając ze sobą bogaty materiał filmowy, który został wykorzystany do montażu filmu pt. Oblężenie (Siege), obrazującego bohaterską postawę warszawiaków. Film był wyświetlany w amerykańskich kinach wiosną 1940 r. Zobaczyło go wówczas 40 milionów Amerykanów. Uzyskał nominację Amerykańskiej Akademii Filmowej do Oscara w 1941 roku, w kategorii najlepszego, krótkometrażowego filmu dokumentalnego.

Część fotografii autorstwa Juliena Bryana można zobaczyć na wystawie czasowej pt. Amerykanin w Warszawie. Stolica w obiektywie Juliena Bryana 1936-1974, przygotowanej przez Dom Spotkań z Historią oraz Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, która będzie prezentowana w naszym muzeum do 30 września.

Serdecznie zapraszamy!