|
|
 |
 |
Historia
Przedstawiona scenka satyryczna powstała w Stalagu VIII A Görlitz (Zgorzelec). Stanowiła żartobliwą próbę ukazania zainteresowań i pasji, przebywającego w tym obozie pchor. Mieczysława Mazarakiego. Jeniec ten w trakcie pobytu w niewoli rozwijał i pielęgnował swoje zainteresowania przyrodą. O pasji Mazarakiego świadczy także pełen humoru wiersz, umieszczony na odwrocie gwaszu: Mieczysław Mazaraki/ Masz to ziółko; - gdy je odkryjesz i ochrzcisz / z imieniem swym, nazwiskiem i wszystkimi / tytułami przejdziesz do potomności / Nadto, ponieważ rzadko zmieniasz swe przekonania / dostajesz tą chorągiewkę, co się od wiatrów / słania. Mieczysław Mazaraki urodził się w 1913 r. w Chrzanowie. Był studentem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego, skąd po roku przeniósł się na Wydział Filozoficzny, gdzie studiował zoologię, a następnie botanikę. W 1933 r. został powołany do służby wojskowej, co spowodowało dwuletnią przerwę w studiach. W czasie nauki odbywał praktyki w Krościenku nad Dunajcem w Pienińskim Parku Narodowym, prowadząc badania terenowe i kompletując zielnik. II wojna światowa pokrzyżowała jego życiowe plany i przerwała studia, które dokończył dopiero w 1952 r. Po wybuchu wojny Mieczysław Mazaraki walczył w szeregach Armii „Kraków”, a następnie trafił do niewoli
niemieckiej. Według dokumentacji zgromadzonej w naszym Muzeum, przetrzymywany był w stalagach: VIII A Görlitz, VI B Neu Versen i VI G Bonn Duisdorf. Do Polski wrócił w lipcu 1946 r. Od września tego roku pracował w Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym w Chrzanowie jako nauczyciel biologii. W 1969 r. został powołany do Zespołu Doradczego ds. Muzealnictwa Przyrodniczego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki. Do 1967 r. uczył w chrzanowskim liceum jednocześnie pracując w Zakładzie Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, a także wykładając okresowo w Szkole Zawodowej Handlowej, Towarzystwie Uniwersytetów Robotniczych, Ośrodku Szkolenia Zawodowego w Fabloku czy Studium Nauczycielskim w Krzeszowicach. Jednak w historii Chrzanowa zapisał się przede wszystkim jako założyciel muzeum, o które zabiegał już od 1949 r. W 1960 r. udało się doprowadzić do jego powstania. Muzeum początkowo działało dzięki pracy społecznej Mazarakiego, dopiero od 1966 r. uzyskało status instytucji państwowej. Profesor został kierownikiem i kustoszem tej instytucji. Wraz z żoną prowadził badania naukowe, publikował ich wyniki, gromadził zbiory, zabiegał o rozbudowę muzeum i zatrudniał specjalistów w dziedzinie historii, etnografii czy przyrodoznawstwa, systematycznie budując prestiż podlegającej mu instytucji. Dzięki staraniom prof. Mazarakiego w latach 1966–1978 działała w Chrzanowie stacja terenowa Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej PAN, której dokumentacja naukowa i zebrane okazy stanowią dzisiaj cenne zbiory muzeum. Mieczysław Mazaraki pracował w nim do 1990 r. Jest autorem ponad 160 publikacji. Za wysiłek włożony w powstanie Muzeum w Chrzanowie Rada Miejska przyznała mu w 1994 r. tytuł Honorowego Obywatela Chrzanowa, a w 2000 r. medal „Za zasługi dla rozwoju miasta i ziemi chrzanowskiej”. Mieczysław Mazarki zmarł w 2003 r. Rok później Muzeum w Chrzanowie nadano imię Ireny i Mieczysława Mazarakich. Tam także można zobaczyć stałą ekspozycję, poświęconą założycielom tej instytucji.
Oprac. Beata Madej
|
|
|
Scenka satyryczna ze Stalagu VIII A Görlitz
Źródło pozyskania
Dar Środowiska Podchorążych Byłych Jeńców w Warszawie.
Opis przedmiotu
Niepozorny gwasz, wykonany na niewielkim skrawku tektury, stanowi dzieło interesujące i wartościowe ze względu na walory artystyczne. Obrazek przedstawia mężczyznę, który wychyla się z okna, starając się sięgnąć siatką na motyle do kwiatu rosnącego w doniczce, na balkonie sąsiedniego domu. Do kwiatu doczepiona jest kartka z napisem „Vitul Lagrens”. Gwasz na tekturze o wymiarach 16 cm x 17 cm, niesygnowany. Na rewersie zapisano tekst wiersza. Stan zachowania dobry.
|
