|
|
 |
 |
Historia
Rysunek, przedstawiający nieznanego młodego mężczyznę, wiąże się z istnieniem w latach II wojny światowej obozu dla jeńców radzieckich – Stalagu 318/VIII F (344) Lamsdorf (Łambinowice). Mimo iż żołnierze Armii Czerwonej tworzyli największą, bo liczącą ponad 200 tys. osób społeczność jeniecką, izolowaną w tym obozie, pozostała po nich znikoma liczba obiektów. Z tego względu rysunek anonimowego mężczyzny, który jest jednym z 78 szkiców wykonanych w Lamsdorf przez Gieorgija Iwanowicza Daniłowa, podobnie jak pozostałe prace tego autora, posiada wyjątkową wartość. O randze tych obiektów zadecydował fakt, że przedstawiają one w głównej mierze twarze i sylwetki przetrzymywanych w obozie żołnierzy radzieckich, tym samym stanowią cenne uzupełnienie skromnej dokumentacji fotograficznej tej grupy jenieckiej. Niestety, do dzisiaj nie udało się ustalić danych osobowych żadnego ze sportretowanych przez Daniłowa towarzyszy niewoli. Mimo upływu czasu, a także prowadzonym sukcesywnie badań naukowych, dotyczących jeńców wojennych w niewoli Wehrmachtu, ludzie ci pozostają wciąż bezimiennymi świadkami historii. Poza wartością dokumentacyjną, szkice posiadają również walory artystyczne. Ich autor, zanim trafił na front, a następnie do niewoli, przez dwa lata studiował w Moskiewskim Instytucie Sztuk Pięknych. W obozie artysta malował także dla niemieckiej załogi. W zamian za żywność wykonywał dla niej kolorowe pocztówki lub reprodukcje dzieł wielkich mistrzów europejskiego malarstwa, takich jak Diego Velázquez czy Peter Rubens. Nie bez znaczenia pozostaje także postać samego malarza, którego losy owiane tajemnicą, były odkrywane stopniowo, przez wiele lat, dzięki determinacji pracowników Muzeum. W czasie 50 lat istnienia naszej instytucji twórczość artystyczna Daniłowa stała się podstawą wielu działań muzealnych. Prace artysty po raz pierwszy opublikowano jeszcze w 1964 r., zanim Muzeum uzyskało status samodzielnej placówki. Było to wydawnictwo Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych „Stalag VIII B Lamsdorf” w Łambinowicach. Pierwszą zwartą publikacją na temat losów i twórczości Daniłowa była praca Gieorgij Iwanowicz Daniłow. Szkice portretowe, wydana w 1999 r. w serii Katalog Zbiorów, który przgotowała Joanna Filipczyk. W sposób kompleksowy w katalogu zaprezentowano prace artysty, ich historię i drogę do muzealnej kolekcji oraz powojenne losy autora, w tym również jego kontakty z naszym Muzeum, zainicjowanych w latach 60. ubiegłego wieku. O Daniłowie pisano też m.in.: w informatorze Twórczość plastyczna w obozach jenieckich (1969), dwukrotnie w wydawnictwie Szkice z dziejów obozów w Lamsdorf/Łambinowicach. Historia i współczesność (1998, 2010). Janusz Sawczuk i Stanisław Senft poświęcili sylwetce artysty fragment monografii Obozy w Lamsdorf/Łambinowicach (1870–1946), wydanej w 2006 r. pod redakcją Edmunda Nowaka. Ponadto rysunki artysty były tematem kilku wystaw muzealnych, m.in.: „Twórczość plastyczna w obozach jenieckich”; „Twórczość plastyczna G. I. Daniłowa” oraz „Gieorgij Iwanowicz Daniłow. Szkice portretowe”.
Oprac. Dorota Musiał
|
|
|
Rysunek Gieorgija Iwanowicza Daniłowa
Źródło pozyskania
Szkice portretowe podarował Muzeum Stanisław Zaniewski, sołtys Łambinowic, który w krótkim czasie po zakończeniu II wojny światowej odnalazł je w baraku szpitalnym na terenie byłego Stalagu 318/VIII F (344) Lamsdorf. Kiedy powołano do życia naszą instytucję, bezzwłocznie przekazał je do zbiorów Muzeum, dzięki czemu stały się one filarem muzealnej kolekcji.
Opis przedmiotu
Portret mężczyzny – twarz pociągła w ujęciu en face, czoło wysokie, włosy zaczesane do tyłu, kilkudniowy zarost, widoczny zarys kołnierza. Szkic wykonany ołówkiem na papierze o wymiarach 30 cm x 21 cm, zachowany w stanie dobrym.
|
