Historia
W zbiorach muzealnych znajduje się wiele pamiątek, dotyczących powstańców warszawskich, którzy po 63 dniach walk w Warszawie w grupie ok. 6 tys. trafili do Stalagu 344 Lamsdorf (Łambinowice). Dla wielu tysięcy powstańców był to pierwszy obóz jeniecki, a dla części jedyny, w jakim przebywali. Do Lamsdorf trafił m.in. Stanisław Pietras, ps. Kobuz, który podczas pobytu w tym obozie jenieckim otrzymał od swojego kolegi portfel, wykonany ze skóry. Stanisław Pietras urodził się 31 stycznia 1918 r. w Jakuszowicach. W 1937 r. rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej, ale wybuch II wojny światowej zastał go w Jakuszowicach, skąd wraz z grupą kolegów wyruszył na Wschód, bezskutecznie starając się o przydział do wojska. Po zakończeniu kampanii 1939 r. włączył się w działalność konspiracyjną w powiecie pińczowskim. Po dekonspiracji w czerwcu 1942 r. udał się do Warszawy, gdzie wiosną 1943 r. wstąpił w szeregi Armii Krajowej (Batalion „Chrobry I”). Objął funkcję szefa prasy i informacji, będąc także organizatorem i dowódcą wydzielonej grupy do zadań specjalnych, której zadaniem było likwidowanie konfidentów. W III kompanii w stopniu kaprala podchorążego walczył w Powstaniu Warszawskim na terenie Woli, Starego Miasta oraz Śródmieścia Północ. Brał udział w zdobywaniu Nordwache przy ul. Chłodnej. Po zakończeniu powstania trafił do Stalagu 344 Lamsdorf (nr jeniecki 102935). To właśnie w tym obozie Stanisław Pietras otrzymał w prezencie skórzany portfel z literą „P”. Wykonanie takiego przedmiotu z naturalnej skóry w warunkach obozowych było bardzo trudne i niewątpliwie powiększało jego wartość jako prezentu. Stanisław Pietras prowadził w niewoli notatnik, w którym opisał swoje wojenne przeżycia, szczególnie mocno podkreślając panujące w Lamsdorf złe warunki: Wyżywienie jest fatalne i na skutek tego chcemy jak najprędzej wyjechać do stałego obozu, gdzie są szanse na lepsze wyżywienie. Kwestia jedzenia stała się zasadniczym zagadnieniem około którego wszystko się obraca […]. Na kolejnych stronach notatnika Kobuz obok opisu
życia obozowego zamieszczał także wiersze.

Oprac. Bartosz Janczak

 

 

Portfel z Lamsdorf

Źródło pozyskania
Dar przekazany przez Jerzego Pietrasa, syna jeńca.

Opis przedmiotu
Portfel ze skóry w kolorze czarnym, o wymiarach 13 cm x 21 cm, z emblematem w postaci litery „P”.