|
|
 |
 |
Historia
Aktywność sportowa w obozach jenieckich miała bardzo duże znaczenie dla poprawy kondycji psychofizycznej jeńców. Najprostsze formy ćwiczeń gimnastycznych, jak choćby marszospacer, ale też skoki w dal, biegi, pchnięcie kulą, były zajęciami stanowiącymi element wojskowego trybu życia i pozwalały uodpornić się na trudy obozowej codzienności. Wśród jeńców oflagów znajdowało się wielu aktywnych przed wojną sportowców, działaczy i sędziów. W tych niesprzyjających warunkach zaczęli oni tworzyć struktury obozowych organizacji, często nawiązujących do przedwojennych klubów sportowych. Najaktywniejsze w tym względzie były oflagi: VII A Murnau i II C Woldenberg (Dobiegniew). Rywalizowano tam w wielu dyscyplinach, jak choćby w piłce nożnej, piłce ręcznej, koszykówce, siatkówce, boksie, lekkoatletyce, tenisie stołowym, a także grach stolikowych (brydż, szachy, warcaby). Oflag VI B Dössel, z którego pochodzi plakat zapraszający na mecz Włosi – Polacy, liczył ok. 3 tys. jeńców, przy czym pierwszymi byli oficerowie internowani w Rumunii po kampanii wrześniowej. Przybyli oni do obozu we wrześniu 1942 r., niedługo po tym, jak zostali przejęci przez Wehrmacht. Podobnie jak w innych obozach, w Dössel w celu poprawienia kondycji fizycznej jeńców sekcja sportowa organizowała codzienną gimnastykę, a także zawody i mecze siatkówki, koszykówki i piłki nożnej, zawody lekkoatletyczne oraz, co szczególnie ciekawe, pływanie w obozowym basenie przeciwpożarowym. Obóz został wyzwolony 1 kwietnia 1945 r. przez Amerykanów. Mimo tego polscy żołnierze jeszcze w nim przebywali. Każdy z nich musiał podjąć trudną wtedy – ze względu na nieustabilizowaną sytuację polityczną – decyzję: zostać czy wrócić do Polski. W obozie, który zaczął funkcjonować jako Polish Military Camp Dössel, poprawiły się warunki aprowizacyjne. Zmienił się także status oswobodzonych jeńców, którzy stali się „dipisami” (ang. displaced persons) – osobami, pozostającymi poza krajem po zakończeniu wojny. Życie zaczęło wracać do normy. Przejawem tego był właśnie mecz piłki nożnej Włosi – Polacy, rozegrany 3 maja 1945 r. na boisku obozowym w Dössel. Informuje nas o tym kolorowy plakat. Wprawdzie wyniku meczu nie znamy, ale można przypuszczać, że było to jedno z pierwszych międzynarodowych wydarzeń sportowych po wojnie. W 2002 r. Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu wydało książkę Wojciecha Półchłopka pt. Wychowanie fizyczne i sport żołnierzy polskich w obozach jenieckich Wehrmachtu i NKWD (1939–1945), która szczegółowo omawia ten jakże ciekawy aspekt życia jenieckiego. Staraniem Muzeum powstała także wystawa czasowa „Życie sportowe żołnierzy polskich w niewoli niemieckiej w latach 1939–1945”.
Oprac. Wojciech Kwieciński
|
|
