|
|
 |
 |
Historia
Notatki, spisane drobnym, starannym pismem, opatrzone schematycznymi rysunkami, zostały sporządzone przez ppor. Wilhelma Stryczka podczas kursu biologii, zorganizowanego w Oflagu VII A Murnau w latach II wojny światowej. Dokumenty te są świadectwem samokształcenia jeńców, którzy zabiegając o swój rozwój intelektualny w niewoli, próbowali przeciwstawić się instytucji totalnej, którą był obóz jeniecki. Systematyczna praca oświatowa pozwalała im zapomnieć o przygnębiającej rzeczywistości: głodzie, zimnie, brudzie i poniżeniu. Kursami w obozach Wehrmachtu nazywano zajęcia edukacyjne z jednego lub kilku przedmiotów, organizowane dla grupy od kilku do kilkudziesięciu jeńców. Był to najprostszy i jednocześnie najbardziej powszechny sposób zdobywania kwalifikacji zawodowych w różnych dziedzinach, specjalnościach i poziomach. Kursy odbywały się niemal we wszystkich obozach jenieckich Wehrmachtu, ale w oflagach były organizowane na szeroką skalę. Można zaryzykować stwierdzenie, że zdominowały one działalność oświatową w oflagach, gdzie były organizowane najczęściej w ramach kół przedmiotowych lub sekcji. Wszystkie kursy podlegały odpowiednim komórkom komisji kulturalno-oświatowych. W Oflagu II A Prenzlau – Wydziałowi Kursów Stałych, w Oflagu II B Arnswalde (Choszczno) – Wydziałowi Kursów Naukowych, a w Oflagu II C Woldenberg (Dobiegniew) – Wydziałowi Kół Fachowych. Inną zasadę przyjęto w Oflagu VII A Murnau, gdzie utworzono odrębną komisję kursów obozowych, złożoną z ośmiu działów nauczania. Komisje były ciałem zatwierdzającym programy i obsady nauczycielskie, powołującym egzaminatorów, prowadziły także ewidencję najważniejszych prac. Funkcję pośredników pomiędzy komisjami kulturalno-oświatowymi a uczestnikami kursów pełnili kierownicy, zajmujący się kwestiami organizacyjnymi, zabiegając o odpowiedni przydział środków i pomieszczeń dydaktycznych. Programy wzorowano najczęściej na kursach specjalistycznych lub resortowych, które były organizowane w Polsce międzywojennej. Początkowo kursy miały charakter dokształcający, by następnie stać się planową i systematyczną formą zdobywania nowych kwalifikacji, w tym także uzupełniania wykształcenia ogólnego, a nawet zdobywania wiedzy specjalistycznej w wielu wąskich dziedzinach. Bardzo popularne były kursy języków obcych i nauczycielskie oraz odbywające się w konspiracji kursy wojskowe. Ich organizacja była uzależniona od składu osobowego społeczności jenieckiej, a więc od liczebności, aktywności i różnorodności specjalizacji zawodowych jeńców. Najmniej korzystnie sytuacja ta przedstawiała się w stalagach, gdzie w związku z przymusem pracy istniał nieustanny ruch pomiędzy oddziałami roboczymi a obozem macierzystym, utrudniający wzajemną komunikację, zaś liczba osób predysponowanych do prowadzenia zajęć edukacyjnych była znacznie niższa niż w oflagach. W szeregach polskich jeńców, którzy jako oficerowie izolowani byli w niemieckich oflagach, znalazła się ponad 18-tysięczna grupa ludzi z różnych kręgów inteligencji, reprezentująca rozmaite dyscypliny wiedzy i specjalności zawodowe. To dzięki nim rozległa sfera intelektualnej aktywności w niewoli Wehrmachtu mogła się urzeczywistnić, stając się dla nas jedną z najbardziej interesujących i jednocześnie piękniejszych dziedzin życia w niewoli.
Oprac. Dorota Musiał
|
|
|
Notatki z kursu biologii
Źródło pozyskania
Pamiątka została przekazana Muzeum w 1970 r. przez Wilhelma Stryczka z Cieszyna.
Opis przedmiotu
Notatki kursowe z biologii, sporządzone odręcznym pismem na 45 stronach w brulionie formatu A4, opatrzonym liniaturą, w twardej oprawie koloru indygo. Zawierają starannie wykonane rysunki schematyczne. Stan zachowania bardzo dobry.
|
