|
|
 |
 |
Historia
Katalog znaczków poczty obozowej z Oflagu II C to cenna pamiątka i jednocześnie fenomen filatelistyczny, wydany nakładem obozowego Koła Filatelistów w marcu 1944 r. Autorami znajdujących się w nim znaczków, byli uzdolnieni artystycznie żołnierze – jeńcy, znani nam z imienia i nazwiska. Wykonali swoje prace charakterystyczną techniką drzeworytu. Niektóre z nich utworzyły serie, inne funkcjonowały jako wydania indywidualne. Każda z serii umieszczonej w katalogu, miała czytelną ideę. Dochody ze sprzedaży serii „Wdowa” wsparły jeniecki Fundusz Wdów i Sierot, założony by pomagać rodzinom żołnierzy, którzy polegli w kampanii wrześniowej 1939 r. lub zmarli w niewoli. Następne serie: „Pochodnia” z motywem żołnierza z bronią, seria „Kopernik” wydana w 400. rocznicę śmierci polskiego astronoma oraz „Hetmani” z popiersiami polskich wodzów z XVI i XVII w.: Stefana Czarneckiego, Karola Chodkiewicza, Stanisława Żółkiewskiego i Jana Zamoyskiego – wzmacniały narodową dumę i tożsamość, miały kontekst militarny, patriotyczny i upamiętniający,. Były też znaczki o charakterze żałobnym, jak ten z wizerunkiem gen. Władysława Sikorskiego, Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych i Premiera Rządu RP na Uchodźstwie, wydany w lipcu 1943 r. po katastrofie lotniczej. Powstanie poczty w 1942 r. i jej rozwój w Oflagu II C Woldenberg (Dobiegniew), związane było ściśle z życiem obozu. Zajmujący powierzchnię blisko 25 ha i zasiedlony przez około 7 tys. żołnierzy oflag, stanowił największe miejsce izolacji polskich jeńców w III Rzeszy. Rozwinęło się w nim ożywione życie społeczne, szczególnie w wymiarze kulturalno-oświatowym. Jeniecka poczta wewnątrzobozowa, która została uruchomiona wiosną 1942 r., zrodziła się zatem z potrzeby istnienia sprawnej komunikacji. Korzystały z niej w szerokim zakresie biblioteki, izba chorych, przychodnie: lekarska i dentystyczna, apteka, kantyna czy organizacje kulturalno-oświatowe i stowarzyszenia zawodowe. Pierwsza edycja znaczków została odbita przy użyciu olejnych farb malarskich, których resztki ofiarowali artyści malarze, dopiero późniejsze wydania powielano, używając farb drukarskich, sprowadzanych z kraju. Pierwsze wydanie odbito na papierze, pochodzącym ze zbiórki, która została zorganizowana w obozie, kolejne przy wykorzystaniu niemieckich gazet. Dopiero dzięki pomocy przedstawicieli Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (MKCK) i Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej (Young Men’s Chrostian Association – YMCA), zdołano ujednolicić papier kolejnych wydań i podnieść wydatnie wielkość nakładów. Wszystkie klisze były wykonywane w drewnie, a znaczki powielano ręcznie, od wiosny 1942 r. przy pomocy prymitywnej, skonstruowanej w obozie prasy ręcznej. Znaczki jeńcy odbijali pojedynczo na dużych arkuszach, następnie przycinali je nożyczkami do właściwych rozmiarów. Prezentowany katalog, został opracowany przez Komisję Katalogową koła Filatelistów i obejmuje wszystkie wydania, które ukazały się do marca 1944 r. Był prezentowany m.in. na wystawie Muzeum „Działalność kulturalno-oświatowa i sportowa polskich jeńców wojennych w niewoli niemieckiej w latach 1939–1945”.
Oprac. Sebastian Mikulec
|
|
|
Katalog znaczków poczty obozowej
Źródło pozyskania
Katalog trafił do zbiorów Muzeum w 1971 r., ofiarowany przez ppor. Teofila Żurka, żołnierza kampanii wrześniowej 1939 r., jeńca Oflagu II C Woldenberg.
Opis przedmiotu
Katalog znaczków poczty obozowej Oflag II C jest wydany w tekturowej okładce o wymiarach 21 cm x 15 cm. Zawiera 26 stron, 43 znaczki wraz z opisami i danymi technicznymi oraz skatalogowane serie i indywidualne wydania, które znajdowały się w obozowym obiegu w latach II wojny światowej.
|
